Een recente studie laat zien dat er veel meer micro- en nanoplastics in flessenwater zitten dan we dachten. Gepubliceerd op 9 juli 2025, werd dit onderzoek uitgevoerd door Amerikaanse wetenschappers van de Columbia Universiteit en de Rutgers Universiteit. De resultaten, te vinden in de Proceedings of the National Academy of Sciences in 2024, maken duidelijk dat we meer moeten gaan kijken naar de effecten van plasticvervuiling op onze drinkwatervoorziening.
Nieuwe technologie die het onzichtbare zichtbaar maakt
De onderzoekers maakten gebruik van allerlei geavanceerde methodes om die piepkleine plasticdeeltjes op te sporen. Dankzij microscopie met gestimuleerde Ramanverstrooiing konden ze precies bepalen hoeveel plastic er in het water zat. Daarbij kwam ook kunstmatige intelligentie kijken om de verschillende soorten deeltjes te onderscheiden en in kaart te brengen. Deze aanpak heeft echt de weg vrijgemaakt om een probleem te bekijken dat eerder onder de radar bleef.
Door deze technieken ontdekten ze gemiddeld 240.000 plastic fragmenten per liter water – dat is veel meer dan eerdere schattingen suggereerden. De concentraties bleken 10 tot 100 keer hoger te zijn dan gedacht, wat aangeeft dat het probleem ernstiger is dan men aanvankelijk dacht.
Obesitas: lichaamsbeweging is niet genoeg. Een wereldwijde studie wijst naar een andere schuldige
Resultaten die zorgen baren en risico’s voor de gezondheid
Uit de studie kwam naar voren dat slechts 10% van de gevonden deeltjes microplastics zijn – deze variëren van 5 millimeter tot 1 micrometer – terwijl maar liefst 90% nanoplastics betreft, de allergische deeltjes die kleiner zijn dan 1 micrometer. Deze minieme deeltjes kunnen gemakkelijk ver in het lichaam doordringen. Microplastics hebben de mogelijkheid om in de bloedbaan terecht te komen en zich op te hopen in belangrijke organen zoals het hart en de hersenen.
De nanoplastics lijken nog vreemder, omdat ze vaak verward worden met onderdelen van de cel. Professor Wei Min van Columbia legde uit: “Hoe kleiner ze zijn, hoe makkelijker we ze met de natuurlijke onderdelen van een cel kunnen verwarren.” Dit maakt het extra belangrijk om verder te onderzoeken wat deze deeltjes met de menselijke gezondheid doen.
Inzicht in de verschillende types en herkomst van de verontreiniging
In totaal zijn er zeven verschillende soorten plastics geïdentificeerd, waaronder polyethyleentereftalaat (PET), dat vaak gebruikt wordt voor flessen. Naast PET kwamen er ook andere polymeren naar voren die uit filtratie- en inpakprocessen komen. Opmerkelijk is dat één getest watermerk geen signaal van microplastics of nanoplastics liet zien, wat erop wijst dat sommige zuiveringssystemen misschien beter werken dan andere.
Onderzoeker Beizhan Yan merkte op: “We ontdekten dat wanneer een portie flessenwater veel PET-deeltjes bevat, er eigenlijk minder deeltjes van andere soorten plastic in zitten die tijdens het waterbehandelingsproces gebruikt worden.” Hiermee wordt duidelijk dat niet alleen de verpakking bijdraagt aan de verontreiniging, maar dat ook de zuiveringsprocessen meespelen in dit probleem.
Wat betekent dit voor consumenten en welk onderzoek ligt er nog in het verschiet?
Deze bevindingen kunnen consumenten over de streep trekken om kritischer te gaan kijken naar wat ze drinken. Wetenschappers gaan nu verder met onderzoek naar kraanwater, verpakte voedingsmiddelen en zelfs menselijke weefsels. Hiermee hopen ze beter te begrijpen hoe deze plasticdeeltjes ons lichaam beïnvloeden.
De bedoeling is meer te weten te komen over hun werking op de ontwikkeling en het zenuwstelsel. Zoals Beizhan Yan verwoordde: “Vroeger was dit een duister gebied… Nu krijgen we een kijkje in een wereld die voorheen onzichtbaar was.”
Deze studie stelt ons voor belangrijke vragen over wat we dagelijks consumeren en laat zien dat er nog veel meer onderzoek nodig is naar dit urgente milieuprobleem. Het is belangrijk dat zowel consumenten als beleidsmakers aandacht gaan schenken aan deze bevindingen, zodat we ook in de toekomst veilig drinkwater hebben.
