Het onderwerp ontlasting ligt vaak in de schaduw van taboes, maar het speelt een belangrijke rol voor onze algehele gezondheid. Wat je “poep” ons vertelt over je vezelinname en waterbalans, en het kan zelfs aanwijzingen geven over infecties of ziektes. Sommige mensen hebben twee keer per dag stoelgang en anderen maar drie keer per week – beide varianten worden als normaal gezien. Regelmatige en volledige stoelgang draagt immers bij aan een gezonde levensstijl.
Ochtendrituelen en de natuurlijke cyclus
Er is niet één vaste tijd die voor iedereen perfect is om naar het toilet te gaan, maar voor velen werkt de ochtend gewoon het best. Ons lichaam volgt een natuurlijk ritme dat meeloopt met de opkomst en ondergang van de zon (dus geen wonder dat je ’s ochtends al in beweging komt!). Will Bulsiewicz, M.D. zegt het zo: “Net als bijna al het andere leven hier op aarde, werkt ons lichaam volgens een ritme dat aansluit bij het dag- en nachtlijf.” Na het opstaan draait je spijsvertering op volle toeren door allerlei processen die ’s nachts zijn gestart.
Tijdens je slaap loopt je spijsvertering in de ruststand, waardoor ontlasting zich kan ophopen in de dikke darm. Zodra je wakker wordt, zet de zogenaamde gastrocolische reflex het proces in gang. Als je daarna iets eet of drinkt, zorgt de uitrekking van je maag voor een reactie die de dikke darm doet samentrekken (alsof deze wakker wordt en zegt: “Tijd om te bewegen!”).
Hoe je levensstijl je stoelgang beïnvloedt
Er zijn tal van factoren die bepalen hoe vaak en wanneer je naar het toilet moet. Een voeding rijk aan vezels zet je darmen goed op gang. Kenneth Brown, M.D. merkt op: “Voldoende drinken helpt om je ontlasting zacht en makkelijk door te laten.” Ook lichamelijke beweging speelt een rol; als je in beweging bent, gaat je darmwerking natuurlijk soepeler.
Aan de andere kant kan reizen een rommeltje maken met je gewoonten door tijdzoneverschillen, andere eetgewoonten en minder beweging. Ook stress werkt mee op je darmen via de verbinding tussen je darmen en hersenen (dat hele darm-hersenen-systeem). Bovendien kunnen aandoeningen zoals IBD (Inflammatory Bowel Disease), IBS (Irritable Bowel Syndrome), coeliakie en een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) invloed hebben op hoe vaak en wanneer je ontlasting hebt.
Verder kunnen bepaalde medicijnen, zoals laxeermiddelen, juist voor verstopping zorgen. Tijdens zwangerschap zorgt een verandering in hormonen ervoor dat er meer druk op de endeldarm komt, wat soms tot constipatie leidt. En naarmate je ouder wordt werkt je spijsvertering langzamer, wat kan resulteren in minder frequente stoelgang.
Handige tips voor een vlotte stoelgang
Een vast ochtendritueel kan wonderen doen voor je stoelgang. Probeer eens een vezelrijk ontbijt te combineren met je kopje koffie; dat kan echt helpen. Blijf ook in beweging – regelmatig bewegen zet je darmen lekker aan het werk. Vergeet daarnaast niet genoeg vezels en vocht binnen te krijgen, want dat houdt je stoelgang soepel.
Stress loslaten is ook niet te onderschatten als het gaat om gezonde darmen. Voor sommigen kan het nuttig zijn om magnesiumsupplementen te overwegen, omdat dit constipatie kan voorkomen.
In 2023 meldde meer dan 1 op de 3 Amerikaanse volwassenen dat ze enorme stress ervaren, wat hun spijsvertering beïnvloedt. Uit de voedingsrichtlijnen voor Amerika 2020-2025 blijkt dat je zo’n 30 gram vezels per dag zou moeten eten om je darmen zo goed mogelijk te laten werken.
Op het eerste gezicht lijkt het tijdstip van een toiletbezoek misschien een kleinigheid, maar het kan best wat betekenen voor je welzijn. Door te begrijpen hoe ons lichaam ’tikt volgens natuurlijke ritmes, kun je keuzes maken die zorgen voor meer comfort en een betere gezondheid in het dagelijks leven. Kijk eens kritisch naar je eigen routines; misschien ontdek je dat je enkele aanpassingen kunt doen zodat alles beter bij je past – zowel lichamelijk als mentaal!
